Bọ xít hôi là một loài côn trùng gây hại đáng kể cho cây lúa. Bọ xít thuộc họ Alydidae và có tên khoa học là Leptocorisa acuta. Chúng thường gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho cây lúa bằng cách ăn lá và phá hoại phần trên của cây. Hãy cùng Dr.Xanh tìm hiểu ngay về loài bọ xít hôi trong bài viết dưới đây.
THÔNG TIN CHUNG CỦA LOÀI BỌ XÍT HÔI
- Tên thường gọi: Bọ xít hôi, bọ xít
- Tên khoa học: Leptocorisa acuta
- Gây hại trên các loại cây trồng: Lúa, bắp,…
ĐẶC ĐIỂM CỦA LOÀI BỌ XÍT HÔI HẠI LÚA
- Thành trùng của bọ xít có màu xanh nhạt kết hợp với màu nâu trên lưng và màu vàng nâu ở phần bụng. Chúng có chiều dài từ 14-18 mm, có hình dáng thon dài và chân cùng râu đầu rất dài, với râu đầu được chia thành 4 đốt. Đầu của thành trùng là phần dài, và hai phiến cạnh của nó nhô ra phía trước giống như ngón tay.
- Bọ xít đực và bọ xít cái có thể được phân biệt dễ dàng nhờ vào phần cuối đốt bụng thứ 8 của bọ xít cái (thực tế là đốt bụng thứ bảy), nơi nó được chia làm hai phần, trong khi ở bọ xít đực, phần cuối của bụng có hình dạng tròn.
- Thành trùng có thời gian sống khoảng 2-3 tháng, trong thời gian này, một cá thể thành trùng cái có thể đẻ từ 250-300 trứng trong vòng 8 tuần. Trứng được đặt thành từng hàng trên lá cây, trên cả hai mặt lá hoặc bẹ lá, với mỗi hàng có từ 10-30 trứng.
- Trứng có hình dạng hình bầu dục, hơi bẹp, với chiều dài từ 1,2-1,4 mm. Ban đầu, chúng có màu trắng đục, sau đó chuyển sang màu nâu đen sáng trước khi nở.
- Thời gian ủ trứng kéo dài từ 5-8 ngày. Trứng được đặt thành từng hàng song song trên lá cây, dọc theo gân chính, trên mặt trên của lá.
- Ấu trùng có màu xanh lá cây nhạt, với râu màu nâu đậm. Khi mới nở, chúng có chiều dài khoảng 2mm. Khi trưởng thành, chiều dài của ấu trùng dao động từ 12-14 mm. Giai đoạn ấu trùng phát triển trong khoảng thời gian từ 15-22 ngày.
- Vòng đời của bọ xít hôi kéo dài từ 31-40 ngày.
BIỂU HIỆN TRÊN CÂY
- Chúng thời hoạt động mạnh khi trời sáng và mát mẻ. Con trưởng thành của bọ xít hôi thường đặt trứng trên các mặt lá lúa, bao gồm cả mặt trên, mặt dưới và cả bẹ lá. Tuy nhiên, chủ yếu là trên mặt trên của lá.
- Khi quan sát hai mặt của phiến lá lúa có thể thấy trứng bọ xít hôi xếp thành hàng dọc theo gân lá. Ngoài ra, bà con cũng có thể nhìn thấy ấu trùng của chúng trên đây.
- Có nhận biết chúng bằng mùi hôi đặc trưng của loài.
- Vỏ hạt lúa bị bọ tấn công để lại những đốm màu nâu hoặc thâm đen với hại bị lép.
TÁC HẠI CỦA BỌ XÍT HÔI HẠI CÂY LÚA
- Loài bọ xít hôi gây thiệt hại nghiêm trọng nhất trong giai đoạn cây lúa đang phát triển hạt ngậm sữa.
- Cả ấu trùng và con trưởng thành của bọ xít hôi đều tấn công vào hạt lúa. Chúng hút chất dinh dưỡng từ hạt lúa đang phát triển từ giai đoạn trước khi bông ra đến khi hạt chín sáp (nội nhũ). Từ đó, gây ra hiện tượng hạt lúa không ngậm đầy hoặc lép, làm cho lúa bạc màu và cong vẹo.
- Tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của hạt lúa, thiệt hại gây ra bởi bọ xít hôi có thể là hạt lép, hạt nhỏ, hạt nhăn nhúm hoặc biến dạng và có màu lốm đốm. Sự tấn công của bọ xít hôi đôi khi còn gây ra mùi hôi khó chịu.
BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ BỌ XÍT HÔI HẠI CÂY LÚA
Biện pháp phòng ngừa
- Lựa chọn giống lúa chín muộn để tránh đỉnh điểm phát triển quần thể bọ xít hôi.
- Gieo trồng đúng thời vụ với các cánh đồng lân cận. Tránh rải giống lúa rải rác để không tạo điều kiện cho bọ xít có nguồn thức ăn phù hợp.
- Thực hiện vệ sinh đồng ruộng để loại bỏ cỏ dại là thức ăn phụ cho bọ xít.
- Giám sát cánh đồng để phát hiện sớm các dấu hiệu của bọ xít, bắt đầu từ giai đoạn trước khi cây lúa bắt đầu trổ bông.
- Loại bỏ các loài cây ký sinh như cỏ bông tua, cỏ mần trầu và các loại đậu khỏi cánh đồng.
- Sử dụng các loại cây làm bẫy xung quanh cánh đồng để thu hút bọ xít hôi.
- Áp dụng chế độ bón phân cân bằng để duy trì sự cân đối dinh dưỡng cho cây lúa.
- Tưới nước đều đặn để kích thích sự tăng trưởng của cây lúa. Nhưng đảm bảo không tạo ra độ ẩm quá mức cần thiết cho bọ xít.
- Loại bỏ cỏ dài khỏi cánh đồng và các khu vực xung quanh để giảm môi trường sống của bọ xít.
Biện pháp điều trị
- Sử dụng vợt lưới để bắt bọ xít hôi. Thường vào sáng sớm hoặc chiều muộn khi chúng hoạt động nhiều.
- Ngâm đồng để nhấn chìm bọ xít và buộc chúng bò lên phần trên của cây lúa. Từ đó phun thuốc trừ sâu có hiệu quả cao hơn.
- Bảo vệ các loài côn trùng có ích, như kiến và nhện, để hỗ trợ kiểm soát bọ xít hôi.
- Dùng các loại thuốc BVTV chứa các hoạt chất diệt bọ xít như Imidacloprid, Pymetrozine,…
Để kiểm soát bọ xít hôi và giảm thiểu thiệt hại của chúng, bà con có thể áp dụng các biện pháp trên. Chúc bà con canh tác tốt!
Xem thêm:
> Giải pháp độc quyền từ Dr.Xanh
- Địa chỉ: B19 Quốc Lộ 1A, P. Hưng Thạnh, Q. Cái Răng, Tp. Cần Thơ.
- Email: [email protected]
- Điện thoại: 0907.083.094
